Mắc xơ gan ngay cả khi không uống rượu
Uống nhiều rượu chắc chắn không hề tốt cho sức khỏe và có thể gặp phải những tổn thương về gan. Thế nhưng không uống rượu chưa hẳn gan đã được an toàn, chúng ta có thể bị xơ gan nếu giữ thói quen ăn uống thiếu khoa học và lười vận động.
Tại Pháp có 20 – 25 % dân số bị gan nhiễm mỡ, không có viêm nhiễm và không thực sự có nguy cơ tiến triển bệnh. Trong một giai đoạn nặng hơn được gọi là viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH) thì NASH được xem là đặc trưng của tổn thương gan.
Nó khá giống với viêm gan do rượu do có lượng triglixerit tích tụ trong tế bào gan trong cơ thể. Mặc dù tính nghiêm trọng của vấn đề vẫn chưa được làm sáng tỏ nhưng những tổn thương do gan nhiễm mỡ dạng NASH sẽ khiến bạn mắc phải chứng xơ gan và nguy hiểm hơn là mắc bệnh ung thư gan. Những hậu quả này hoàn toàn không phải tác nhân do rượu gây ra.
 |
| Nguyên nhân gan nhiễm mỡ ở trẻ em đến từ chế độ sinh hoạt, ăn uống thiếu lành mạnh. |
Gan nhiễm mỡ đơn thuần được xem là sự tích tụ mỡ một cách đơn thuần và lành tính đối với gan nhưng lại có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm bên ngoài gan, đặc biệt là với tim mạch.
Bệnh gan nhiễm mỡ dạng NASH chính là nhân tố gây nên các bệnh liên quan đến tim mạch, tiểu đường hay cao huyết áp. Đặc biệt, những người mắc bệnh tiểu đường đồng thời bị thừa cân nên chú ý, tiểu đường sẽ thúc đẩy cho quá trình phát triển của NASH diễn ra nhanh hơn, tính xác thực cho trường hợp này lên đến 80%. Vì vậy, nếu bạn mắc 2 chứng bệnh này, hãy thực hiện các phương pháp chẩn đoán gan càng sớm càng tốt.
Bệnh gan dạng NASH có xu hướng tăng cao hơn ở trẻ em
Tại các nước phương Tây, trẻ em bị bệnh gan dạng NASH chiếm tới 3 – 11% và 1/2 số trẻ em mắc bệnh béo phì gặp phải bệnh này. Trên thế giới có khoảng 42 triệu trẻ em béo phì thì có tới 12,5 triệu là trẻ em Mỹ, tăng tới 400% chỉ trong vòng 30 năm. Tại quốc gia này thì hầu hết trẻ em béo phì đều gặp những trường hợp gan nhiễm mỡ chuyển hóa. NASH đã trở thành một căn bệnh mãn tính tại đây, thậm chí có nhiều trẻ em bị căn bệnh này khi chỉ mới 8 tuổi.
Gan nhiễm mỡ ở trẻ em ngày càng giảm độ tuổi mắc bệnh
 |
| Béo phì sẽ khiến trẻ em có nguy cơ ung thư gan cao hơn. Ảnh minh họa |
Theo TS.Lawrence Serfaty, một chuyên gia cao cấp về gan tại Bệnh viện Saint – Antoine (Paris) thì chỉ định ghép gan do những tổn thương của gan nhiễm mỡ dạng NASH tại Mỹ đã tăng lên 170% chỉ trong vòng 10 năm kể từ năm 2003 và ở Pháp là 10%, ít hơn khá nhiều so với Mỹ.
Theo những số liệu thống kê, thì chế độ ăn uống của những bà mẹ mang thai cũng có mối liên hệ mật thiết đến NASH trong việc thừa cân của con cái họ trong tương lai. Những người mắc NASH từ khi còn nhỏ có nguy cơ xơ gan và gặp ung thư gan cao hơn khi trưởng thành.
Bệnh NASH và béo phì không phải là thủ phạm duy nhất
Thừa cân, béo phì, tiểu đường hay tiền tiểu đường mặc dù là nguyên nhân chính gây xơ gan nhưng lại không phải là duy nhất. Một trong những nguyên nhân khác là yếu tố di truyền. Các dạng nhiễm mỡ chuyển hóa thường xuất hiện ở trẻ em bị thừa cân và béo phì đôi khi là do chúng có cha mẹ mắc bệnh béo phì hoặc do anh chị em song sinh của mình.
Một vài gen nhạy cảm (của adiponutrine/ PNPLA3) có liên quan chặt chẽ với gan nhiễm mỡ ở trẻ em. Tiến sĩ Lawrence Serfaty cho rằng, trẻ em béo phì khi mắc NASH sẽ có một hệ sinh vật đường ruột không giống với trẻ em béo phì mà không bị NASH. Một phần chất béo trong chế độ ăn uống cao sẽ làm tăng thêm tỷ lệ của một số loại vi khuẩn và tạo ra những phân tử viêm nhiễm sau đó có xu hướng lan ra các phân tử trong máu, cơ, mô mỡ hay gan.
Giảm cân càng ít, hiệu quả trên bệnh NASH càng nhiều
Một số thử nghiệm lâm sàng đánh giá rằng, các phân tử mới trong bệnh gan dạng NASH ở người lớn và một số ở trẻ em sẽ có những hiệu quả to lớn trong vòng 3 năm tới. Có thông tin cho rằng, tình hình có thể diễn biến ngược lại nếu giảm được thể trọng cơ thể sẽ giảm được mỡ ở gan, kháng lại insulin, bước đầu tiên trong bệnh tiểu đường. Hay nói cách khác, giảm cân sẽ cho phép tiến triển bệnh gan bị đảo ngược, mở ra một số hy vọng mới.
Để phòng gan nhiễm mỡ, bạn nên tránh xa nước soda và soda trắng, chất béo bão hòa, cholesterol. Đây được xem là chất độc với gan, làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới gan cũng như sức khỏe của bạn.
