Thời tiết vụ Đông Xuân 2019-2020 đang có những diễn biến khó lường, là điều kiện thuận lợi cho các sinh vật gây hại cho lúa bùng phát. (Ảnh minh họa) |
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vừa có chỉ thị số 2380/ CT-BNN-BVTV về việc tăng cường phòng chống sinh vật gây hại lúa Đông Xuân ở các tỉnh phía Bắc.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện các địa phương phía Bắc (từ Thừa Thiên Huế trở ra) có trên 1,1 triệu ha lúa Đông Xuân đang sinh trưởng, phát triển tốt, trong đó Bắc Trung Bộ khoảng 351.000 ha, vùng Đồng bằng sông Hồng và Trung du miền núi phía Bắc khoảng 755.000 ha.
Tuy nhiên, thời tiết vụ Đông Xuân 2019-2020 đang có những diễn biến khó lường, từ cuối tháng 3 đến nay có mưa nhỏ, ẩm độ cao liên tục là điều kiện thuận lợi cho nhiều đối tượng sinh vật gây hại bùng phát, đặc biệt là bệnh đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông, sâu cuốn lá nhỏ, rầy nâu, rầy lưng trắng, thậm chí là bệnh bạc lá trong vụ Đông Xuân.
Hiện, ở vùng Bắc Trung Bộ lúa Đông Xuân sớm đã trổ hơn 65.000ha, trà lúa chính vụ dự kiến trổ từ 5-20/4 sẽ có nguy cơ rất cao bị bệnh đạo ôn cổ bông gây hại nặng nếu nhiệt độ 23-25 độ C và ẩm độ cao kéo dài.
Trong khi đó, vùng Đồng bằng sông Hồng và Trung du miền núi phía Bắc bệnh đạo ôn lá sẽ bùng phát và gây hại nặng trên giống nhiễm từ đầu đến giữa tháng 4 và là nguồn bệnh gây hại trên cổ bông cho các trà lúa trổ trong tháng 4 đến trung tuần tháng 5; sâu cuốn lá nhỏ lứa 2 gây hại chính ở vụ Đông Xuân sẽ gây hại trên diện rộng với mật độ cao ở nhiều tỉnh, nhất ở các tỉnh Đồng bằng sông Hồng từ giữa đến cuối tháng 4; rầy nâu, rầy lưng trắng lứa 2 phát sinh và gây hại từ cuối tháng 4 đến đầu tháng 5.
Để bảo vệ tốt các trà lúa vụ Đông Xuân, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương từ Thừa Thiên-Huế trở ra chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ủy ban Nhân dân các huyện cấp bách tổ chức phòng, chống một số sinh vật gây hại quan trọng.
Cụ thể, vùng Bắc Trung Bộ, các tỉnh tập trung chỉ đạo phòng chống bệnh đạo ôn cổ bông trên trà lúa trổ từ 5-20/4, đặc biệt tại Hà Tĩnh, Nghệ An; bám sát đồng ruộng để điều tra diễn biến phát sinh, gây hại của bệnh; phun phòng bệnh bằng các thuốc bảo vệ thực vật có hoạt chất Isoprothiolane, Tricyclazole, Fenoxanil, Azoxystrobin, Difenoconazole... khi lúa trổ 5%, những nơi áp lực bệnh cao phun lần 2 sau khi lúa trỗ hoàn toàn; điều tra các ổ rầy nâu, rầy lưng trắng trên các trà lúa giai đoạn sau trỗ để chỉ đạo phun trừ kịp thời không để cháy rầy trên diện rộng.
Vùng Đồng bằng sông Hồng và Trung du miền núi phía Bắc tiếp tục chỉ đạo phòng, chống bệnh đạo ôn lá, nhất là trên giống nhiễm và bệnh đạo ôn cổ bông trên các trà lúa trổ trong tháng 4 đến giữa tháng 5; kết hợp chỉ đạo phòng trừ sâu cuốn lá nhỏ từ giữa đến cuối tháng 4, các tỉnh vùng Đồng bằng sông Hồng và phòng trừ rầy nâu, rầy lưng trắng từ giữa tháng 4 đến đầu tháng 5 để bảo vệ năng suất lúa.
Các tỉnh, thành phố chỉ đạo chăm sóc và bón phân tập trung vào các đợt bón thúc, không bón đón đòng (khi lúa ôm đòng - sắp trổ) để giảm thiểu sự phát sinh, gây hại của bệnh bạc lá trong trường hợp gặp mưa, gió lớn.
Các cơ quan, đơn vị chuyên môn cử cán bộ kỹ thuật theo dõi, bám sát đồng ruộng, điều tra phát hiện sớm sinh vật gây hại để kịp thời chỉ đạo phòng chống hiệu quả; duy trì hệ thống thông tin, báo cáo từ địa phương lên trung ương theo quy định để phối hợp chỉ đạo kịp thời.
Bộ NN&PTNT cũng lưu ý, các địa phương chỉ đạo hệ thống thanh tra chuyên ngành thanh kiểm tra việc buôn bán vật tư nông nghiệp, không để tình trạng lợi dụng chống dịch để tăng giá hoặc bán hàng không đảm bảo chất lượng.
Liên quan đến vấn đề xuất khẩu gạo trong bối cảnh dịch bệnh và hạn hán, xâm nhập mặn, Văn phòng Chính phủ đã ban hành văn bản 140/TB-VPCP thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc họp Thường trực Chính phủ.
Thông báo nêu rõ, tình hình dịch bệnh Covid-19 và thời tiết, biến đổi khí hậu đang diễn ra hết sức phức tạp, khó lường; dự báo ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất nông nghiệp và nguồn cung lúa gạo trong nước; một số quốc gia và vùng lãnh thổ đã phong tỏa và tăng cường dự trữ lương thực...
Do đó, việc xuất khẩu gạo trong bối cảnh hiện nay cần xem xét kỹ lưỡng, thận trọng; trước hết phải bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, đồng thời giảm thiểu việc gián đoạn chuỗi sản xuất lúa gạo, bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng cho người nông dân và các tổ chức kinh doanh có liên quan.
Thủ tướng giao Bộ Công Thương lấy ý kiến các Bộ: Tài chính, NN&PTNT và các cơ quan liên quan về việc xuất khẩu gạo trong bối cảnh hiện nay. Các ý kiến này gửi về Bộ Công Thương trước ngày 5/4.
Trên cơ sở đó, Bộ trưởng Bộ Công Thương hoàn thiện phương án đề xuất, ký văn bản báo cáo Thủ tướng trước ngày 6/4/2020, bảo đảm nguyên tắc đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiêu dùng gạo trong nước trong mọi tình huống, tuyệt đối không để xảy ra thiếu gạo.