'Hành trình thứ hai' của lốp xe: Từ rác thải đến sân chơi ý nghĩa cho trẻ em

Lốp xe - "Ác mộng" của môi trường

Lốp xe có 19% là cao su tự nhiên (lấy từ cây cao su trồng ở khu vực Ðông Nam Á), 38% là cao su tổng hợp (butadien, styrene, cao su halobutyl) và các chất phụ gia nhằm ngăn ngừa tác động từ khí ozone và oxy và giúp đẩy mạnh quá trình lưu hóa. Ngoài ra, là 4% đai vải polyme tổng hợp (nilon, tơ nhân tạo và aramit) để gia cố, 12% dây kim loại (thép nhiều carbon) để gia cố thêm và 26% chất trám trét (carbon đen, ôxit silic).

Những năm đầu thế kỷ 20, ngành công nghiệp lốp xe trên toàn thế giới bùng nổ với sự ra đời của ô tô và kéo theo đó đương nhiên là số lượng lốp xe phế thải tăng đột biến.

Trên thế giới, không thiếu những nghĩa địa lốp xe như trong ảnh - nơi được ví là "biển" lốp ở Sulaibiya, Kuwait.

Năm 1960, chính quyền các nước và ngư dân đã nghĩ ra một phương pháp được đánh giá là "trên cả tuyệt vời" để xử lý số lượng lốp xe phế thải: đem thả xuống biển để nuôi hàu mà không màng đến những nguy hại mà lốp xe gây ra.

Hàng trăm nghìn lốp xe cũ được ngâm dưới nước không những gây ô nhiễm nguồn nước nặng nề mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Lốp xe cũ ngâm lâu ngày dưới nước tạo ra lưu huỳnh và một số độc chất có hại cho sức khỏe, ảnh hưởng đến chất lượng hàu. Ngoài ra, một số chất có trong lốp xe như carbon đen dễ gây rối loạn đường ruột. Và khi cho trẻ ăn loại hàu này, hệ tiêu hóa của trẻ có thể bị tổn thương nghiêm trọng.

Tại New York, Mỹ, việc tận dụng lốp làm giá thể cho hàu sinh sống là một trong các biện pháp tái chế, làm sạch nguồn nước thông qua quá trình trao đổi chất của loài sinh vật này. Tất nhiên, loại hàu này không bao giờ được bán ra thị trường.

Tại Việt Nam, việc tái chế lốp xe ở nhiều cơ sở sản xuất vẫn chưa được quản lý chặt chẽ theo hướng an toàn cho môi trường. Các địa điểm xử lý đã cố gắng loại bỏ lốp xe cũ bằng cách đốt cháy và thường là đốt ngay ngoài môi trường không qua xử lý khí thải.

Các chuyên gia môi trường cho biết, những quá trình này không chỉ tạo mùi khét khó chịu, thậm chí khó thở cho những nhà dân xung quanh, mà còn giải phóng các hóa chất vô cùng độc hại, thải trực tiếp ra môi trường hoặc ngấm xuống cống, rãnh, kênh, hồ và từ đó đi thẳng vào nguồn nước gây ô nhiễm.

Những sân chơi ý nghĩa từ lốp xe

Hưởng ứng phong trào chống rác thải nhựa do Thủ tướng Chính phủ phát động; nhằm phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của cán bộ đoàn, đoàn viên, thanh thiếu nhi trong công tác bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu; nhằm tiết kiệm, tái sử dụng và tái chế lốp xe đã qua sử dụng và các nguyên vật liệu, Trung ương Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh đã phát động cuộc thi "Hành trình thứ 2 của lốp xe".

Những sân chơi cho trẻ em được làm từ lốp xe.

Ðây là "hành trình" của những chiếc lốp xe cũ được thu gom, sau đó tái chế lại thành những sân chơi ý nghĩa cho trẻ em ở các địa phương trên cả nước. Ðây là hoạt động của Trung ương Ðoàn với những thông điệp ý nghĩa như: "Không xả rác là cuộc sống sẽ khác", "Xả rác hiện tại tự sát tương lai", "Tái sử dụng vì tiềm năng của rác là vô hạn"...

Đây không chỉ là sân chơi bổ ích cho các em để vui chơi, rèn luyện sức khỏe mà còn góp phần truyền tải thông điệp bảo vệ môi trường.

Ðược chính thức phát động trên toàn quốc từ tháng 5/2019, với mục tiêu tái chế ít nhất 10.000 lốp xe thành ít nhất 100 sân chơi tại các vùng sâu, vùng xa, “Hành trình thứ 2 của lốp xe” đã nhận được sự hưởng ứng đông đảo, mạnh mẽ từ các cơ sở đoàn các cấp. Ðến nay, đã có gần 8.000 lốp xe được tái chế thành gần 100 sân chơi cho trẻ em trên nhiều tỉnh, thành trên khắp cả nước như: Lào Cai, Lai Châu, Bắc Ninh, Ðà Nẵng, Nghệ An, Tây Ninh, TP.HCM,...

Các em nhỏ thích thú vui chơi khi "sân chơi tái chế" đầy màu sắc được hoàn thành.

Sân chơi được hoàn thành từ lốp xe cũ với các trò chơi như: nhà leo, thú nhún, bập bênh, đường chạy, vượt chướng ngại vật, cò chẹp, mô hình xe ô tô, vườn hoa,... Ngay sau khi công trình hoàn thành đã nhận được sự hưởng ứng của đông đảo người dân và thanh thiếu nhi tại các địa phương.

Tham gia vào quá trình thu gom lốp xe để tái chế làm khu vui chơi cho trẻ em là đội ngũ gần 1.500 đoàn viên thanh niên, tình nguyện viên đầy nhiệt huyết. Bạn Nguyễn Tiến, tình nguyện viên của chương trình chia sẻ: "Nhóm mình rất hào hứng khi được tham gia chương trình ý nghĩa này, mình mong rằng sẽ làm được nhiều sân chơi cho các em thiếu nhi, đây không chỉ là sân chơi bổ ích cho các em để vui chơi, rèn luyện sức khỏe mà còn góp phần truyền tải thông điệp tái chế, bảo vệ môi trường rất trực quan và sinh động".

Các đoàn viên, thanh niên tham gia làm sân chơi cho trẻ em.

Tái chế lốp xe cũ thành sân chơi cho trẻ em là một việc làm hết sức ý nghĩa, thiết thực, góp phần lan tỏa phong trào hành động của thanh thiếu niên trên toàn quốc trong hành trình bảo vệ môi trường. Hy vọng, thời gian tới sẽ có nhiều hơn nữa những sân chơi ý nghĩa như vậy để các em nhỏ có không gian vui chơi an toàn và bổ ích.