Với mong muốn tạo ra một chiếc máy giúp người dân quê mình tuốt lá dừa nhanh hơn, giảm công lao động, nâng cao hiệu quả sản xuất, em Trần Ngô Toàn đã nghiên cứu, chế tạo thành công “Máy tuốt cọng lá dừa” với cấu tạo đơn giản, năng suất gấp 5 - 6 lần lao động thủ công.
 |
| “Máy tuốt cọng lá dừa” được em Trần Ngô Toàn chế tạo thành công. Ảnh sưu tầm. |
Niềm vui nhân đôi khi em Trần Ngô Toàn vừa đoạt giải Ba Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc lần thứ 15 (Vifotec 2018 - 2019) và giải nhì Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Bình Định lần thứ VI (2018-2019) với sản phẩm “Máy tuốt cọng lá dừa”.
Trần Ngô Toàn chia sẻ, ở quê em ngoài thu hoạch quả dừa, người dân còn tận dụng việc tuốt cọng lá dừa làm những vật dụng như chổi quét, tăm... để tăng thêm thu nhập. Tuy nhiên, việc tuốt cọng lá dừa cho đến nay vẫn còn sử dụng phương pháp thủ công tuốt tay bằng dao tốn rất nhiều thời gian và công sức lao động. Từ thực tế đó, em đã nảy sinh ý tưởng chế tạo chiếc máy tuốt cọng lá dừa.
Phải mất hơn 2 năm manh nha ý tưởng rồi thực nghiệm nhiều lần, “Máy tuốt cọng lá dừa” được em Trần Ngô Toàn hoàn thành, với sự trợ giúp của thầy giáo Định Xuân Tấn, giáo viên Vật lý, Trường THCS Hoài Châu.
Thầy Tấn cho biết thêm, máy tuốt cọng lá dừa có cấu tạo đơn giản, dễ tháo lắp, kích thước gọn dễ di chuyển. Máy được lắp ráp gồm các trục, khung đỡ cọng dừa, khối gỗ hình trụ, tấm chắn lá dừa, động cơ... Nguyên lý hoạt động của máy chủ yếu ở bộ phận kéo và bộ phận tuốt, hoạt động theo nguyên tắc truyền và biến chuyển động quay của động cơ thành chuyển động quay của hai khối gỗ hình trụ có dán cao su ở mặt ngoài và ma sát với cọng lá dừa để cọng lá dừa chuyển động tịnh tiến ra ngoài. Khi cho cọng lá dừa vào bộ phận tuốt, qua bộ phận kéo, cọng dừa được tuốt sạch và đưa vào khung chứa ở phía trước máy.
Theo Trần Ngô Toàn, trong quá trình chế tạo máy khó nhất là việc lắp hai bánh răng ăn khớp với nhau và điều chỉnh lưỡi dao chuốt một cách linh động tùy theo kích thước cọng dừa lớn hoặc nhỏ nhưng phải đảm bảo làm sạch cọng dừa.
Thầy Trần Hòa Tuận, Hiệu trưởng Trường THCS Hoài Châu nhận xét: "Máy tuốt cọng lá dừa" của em Toàn cấu tạo đơn giản, gọn nhẹ; nguyên lý hoạt động của máy đơn giản nên có thể sử dụng dễ dàng.
Bà Ngô Thị Quý (thôn An Sơn, xã Hoài Châu, huyện Hoài Nhơn) – người thử nhiệm máy so sánh: “Sử dụng máy với thao tác nhẹ nhàng, không bị trầy hay đứt tay, năng suất tăng gấp 5-6 lần so với tuốt bằng dao”. Hơn nữa, máy tuốt cọng lá dừa chỉ cần một người thực hiện, phù hợp với mọi đối tượng nhất là phụ nữ và người già làm thêm trong những lúc nông nhàn để tăng thêm thu nhập, cải thiện đời sống.
Em Trần Ngô Toàn tâm sự thêm, với giá thành khoảng 2 triệu/máy, giải pháp này phù hợp với nhiều hộ gia đình ở quê Toàn nói riêng, những địa phương trồng dừa nói chung. Nếu có điều kiện để tiếp tục nghiên cứu, được hỗ trợ về mặt kỹ thuật, tác giả có thể cải tiến máy tuốt cọng lá dừa với công suất lớn hơn, mang lại năng suất cao hơn nữa.
“Nhà trường đang tạo điều kiện tốt nhất để em Trần Ngô Toàn tiếp tục cải tiến kỹ thuật, hoàn thiện chiếc máy để có thể sản xuất đại trà, ứng dụng thực tế rộng rãi đến với người dân xứ dừa Tam Quan có nhu cầu, giúp họ nâng cao năng suất lao động, tăng thu nhập” - thầy Tuận nói.
