 |
| Việc phóng sinh cá chép sau khi làm lễ cúng ông Công ông Táo là nét văn hóa đẹp, có giá trị nhân văn. |
Theo các chuyên gia văn hóa, trong ngày cúng ông Công ông Táo, các gia đình có thể dùng cá chép thật hoặc cá giấy đều được. Tuy nhiên, với các gia đình có điều kiện nên dùng cá chép thật để làm lễ sau đó thả phóng sinh. Hành động này vừa mang ý nghĩa “đưa ông Táo bay về trời” theo phong tục dân gian vừa hướng con người đến những điều thiện, giá trị tốt đẹp trong cuộc sống.
Phong tục phóng sinh cá chép mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp. Tuy nhiên, việc thả cá không đúng cách cùng với ý thức chưa tốt của một bộ phận người dân có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đối với môi trường.
Theo phản ánh của VTV, tại Hồ Tây, một trong những điểm được người dân Hà Nội thường tới để thả cá luôn có những người thả cả tro xuống hồ. Tro đen khiến cho những con cá chép được thả xuống nước không lâu đã chết ngạt.
Bên cạnh đó, việc thả cá từ trên cao cũng là nguyên nhân khiến không ít cá chép không thể bơi sau khi chạm nước. Thậm chí, nhiều người để cá trong túi ni lông rồi quăng xuống hồ.
Theo kinh nghiệm dân gian, cá chép phải được thả trước giờ Ngọ (12h trưa ngày 23 tháng Chạp) để Táo quân kịp lên thiên đình. Khi thả cá, người thả cần đứng sát mép nước, nghiêng túi hoặc chậu đựng cá, thả nhẹ nhàng thay vì đứng trên bờ, trên cầu tung, hất cá xuống sông.
Nhiều gia đình thường mua nhiều cá chép hoặc chỉ mua 1 cặp để phóng sinh, tuy nhiên, theo tục lệ từ xa xưa, lễ cúng ông Công ông Táo cần có 3 chú cá chép đỏ. Nên chọn những con cá bơi nhanh, quẫy mạnh khi chạm tay vào thì đó là con cá khỏe mạnh.
Trả lời báo Giao thông, sư thầy Thích Trí Thịnh, Trụ trì chùa Kim Sơn Lạc Hồng cho hay, phóng sinh cá trước hết phải xuất phát từ lòng từ bi, bằng cái tâm. Tâm thái khi đi khi đi phóng sinh cá cần vui vẻ, thoải mái, luôn tâm niệm phóng sinh cá là việc thiện lành, phúc đức. Nhiều người phải coi ngày giờ tốt xấu, chờ khi có lễ lớn thả cá để mong nhiều phúc đức – đó là mê tín. Phóng sanh là việc làm từ tâm, nên khi thấy cá là tâm phát khởi muốn phóng sinh. Nhưng trước khi thả cá, cần tìm hiểu về môi trường thả cá, kẻo vô tình làm cá chết.
Khi thả cá chép phải thả từ từ, nhẹ nhàng xuống ở nhiều nơi, không tập trung một chỗ, để tránh những va chạm mạnh có thể làm cá chết; không nên cầm cả xô đổ cá; không nên để cá nguyên trong túi nilon rồi ném xuống nước…
Sau khi thả cá nên lưu lại một chút xem cá đã bơi khuất đi chưa, tránh tình trạng cá mắc kẹt, hoặc chưa kịp định hướng nên bơi ngược, bị xô dạt lại vào bờ.
