Nhà đầu tư trong nước "ngại" cạnh tranh với nước ngoài

Nhằm kêu gọi các tổ chức, doanh nghiệp (DN) trong và ngoài nước tham gia đầu tư 8 dự án của tuyến đường bộ Bắc - Nam phía Đông theo hình thức đối tác công tư (PPP). Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đã tổ chức hội nghị kêu gọi đầu tư dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 1 (2017-2020). Hội nghị thu hút 300 đại diện bộ ngành, địa phương và khoảng 100 nhà đầu tư trong nước, 50 nhà đầu tư quốc tế từ các nước như Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc.

Nhà đầu tư trong nước lo ngại cạnh tranh với nhà đầu tư nước ngoài. Ảnh: Di Linh.

Theo Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Nhật, trước mắt, Việt Nam sẽ đầu tư 11 dự án với tổng chiều dài 654km, đi qua 13 tỉnh, thành, gồm 3 dự án đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước, 8 dự án theo hình thức đối tác công - tư, hợp đồng BOT.

Ông Nguyễn Viết Huy - Phó vụ trưởng Vụ Đối tác Công tư (PPP) cho biết, hiện nay, Bộ GTVT đã bán ra 80 bộ hồ sơ cho các nhà đầu tư, với nhiều nhà đầu tư đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc...; có dự án nhận được sự quan tâm của 13 nhà đầu tư. Trong 2 tháng tới, có thể nhiều nhà đầu tư khác sẽ tham gia.

Trả lời một số chuyên gia quan ngại về việc nhà đầu tư Trung Quốc tham gia vào dự án cao tốc Bắc Nam, ông Nguyễn Danh Huy - Vụ trưởng Vụ Đối tác Công tư nói, Việt Nam đang là thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và theo quy định của tổ chức này, các quốc gia thành viên đều có một bộ quy chế mua sắm của Chính phủ (GPA). Bộ quy chế này yêu cầu tất cả các nước thành viên không được phân biệt đối xử với bất cứ quốc gia nào.

Về việc một số nhà đầu tư trong nước bày tỏ lo ngại cạnh tranh với nhà đầu tư nước ngoài. Ông Nguyễn Văn Lợi - đại diện Hiệp hội các nhà đầu tư hạ tầng giao thông cho hay, các nhà đầu tư trong nước có thể đáp ứng được tiêu chí về tài chính, song khó đáp ứng yêu cầu về kinh nghiệm.

"Ví dụ, với quy định nhà đầu tư phải thực hiện dự án trước đó có tổng mức đầu tư đạt 50% tổng mức đầu tư của các dự án đang xét, thì nhiều doanh nghiệp trong nước không đáp ứng được, vì chưa làm dự án nào lớn như vậy. Như vậy, rõ ràng nhà đầu tư trong nước không có lợi thế so với doanh nghiệp nước ngoài" - ông Lợi nói.

Còn theo ông Ngọ Trường Nam - đại diện Tập đoàn Đèo Cả, các nhà đầu tư trong nước thường tiếp cận vốn vay từ ngân hàng, vốn chủ sở hữu chỉ đạt 20%. Trong khi vốn tín dụng hạ tầng giao thông được đánh giá là tiềm ẩn rủi ro nên ngân hàng đang siết chặt việc cho vay. Ngoài ra, hồ sơ dự tuyển hiện áp dụng mức lãi suất khoảng 7%, còn lãi suất trên thị trường từ 11-12%, đây là mức chênh lệch lớn mà Bộ GTVT chưa có hướng xử lý; nhà đầu tư trong nước rất khó chấp nhận mức lãi suất này.

Về phía các nhà đầu tư nước ngoài, một số nhà đầu tư cũng bày tỏ sự quan ngại về các rủi ro khi thực hiện dự án PPP, đơn cử như giải phóng mặt bằng. Họ cũng mong muốn được bảo lãnh của Chính phủ hoặc bên thứ 3 về khả năng chuyển đổi ngoại tệ, doanh thu.

TS Kong Shin Pyo - Trưởng văn phòng đại diện Tập đoàn Hyundai đánh giá cao Chính phủ Việt Nam đã điều chỉnh nhiều quy định để kêu gọi đầu tư nước ngoài vào hạ tầng giao thông. Ông mong muốn Chính phủ tiếp tục bổ sung chính sách liên quan đến vấn đề bảo lãnh để chia sẻ với nhà đầu tư.