Sau hơn 1 năm thực hiện Chỉ thị 19 về cuộc vận động “Người dân TP.HCM không xả rác ra đường và kênh rạch, vì TP sạch và giảm ngập nước”, với sự vào cuộc quyết liệt của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố, nhiều điểm đen ô nhiễm dần biến mất, nhiều sáng kiến của người dân về xử lý ô nhiễm môi trường được áp dụng rộng rãi góp phần thay đổi giúp thành phố thêm xanh sạch đẹp.
 |
| Thực hiện Chỉ thị 19 nhiều tuyến ngõ ở quận 3 trở nên xanh, sạch đẹp. |
Với diện tích hơn 2.000 km2, TP.HCM là đô thị đặc biệt, với dân số gần 9 triệu người. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế xã hội, cộng thêm ý thức người dân chưa cao trong việc giữ vệ sinh môi trường nên nhiều nơi bị ô nhiễm ở mức báo động. Bởi vậy, Chương trình giảm ô nhiễm môi trường giai đoạn 2016 - 2020 được Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ 10 đưa vào một trong bảy chương trình đột phá của TP.HCM. Tuy nhiên, kết quả đạt được vẫn còn hạn chế.
Chính vì vậy, ngày 19/10/2018, Thành ủy TP.HCM đã ban hành Chỉ thị số 19 về thực hiện Cuộc vận động “Người dân TP.HCM không xả rác ra đường và kênh rạch, vì thành phố sạch và giảm ngập nước” với yêu cầu có sự tập trung hơn, quyết tâm cao hơn để có sự chỉ đạo, giải pháp quyết liệt vì thành phố sạch, không xả rác bừa bãi.
 |
| Cây xanh được người dân đóng góp trồng trên các chai nhựa được tái chế. |
Hơn 1 năm thực hiện Chỉ thị 19, nhiều điểm đen rác thải của TP.HCM gần như biến mất. Điển hình như ở quận 3, với việc phát động phong trào “Phủ xanh tuyến hẻm” thì nhiều mảng xanh mọc lên, thay cho những vỉa hè ngập rác, hay những bức tường bị bôi bẩn bởi biển quảng cáo thì thay bằng những bức tranh cổ động tuyên truyền về bảo vệ môi trường.
Chị Nguyễn Võ Hoa Mai, người dân sống ở khu phố Trần Văn Đang, quận 3 cho biết, trước đây ở khu vực này có bãi đất trống gần sát ga Sài Gòn bị người dân biến thành bãi rác. Kể từ khi chính quyền phát động phong trào “Phủ xanh tuyến hẻm”, bãi rác tự phát đã biến mất, thay vào đó là hàng chục cây xanh do người dân đóng góp được trồng lên.
“4 tháng nay, tôi thấy đoạn đường này sạch sẽ hơn. Người dân ở đây đã thực hiện chiến dịch dọn dẹp sạch sẽ các bãi rác, sau đó còn vẽ tranh lên tường để tuyên tryền, bây giờ không còn rác thải như trước”- chị Nguyễn Võ Hoa Mai nói.
Quận Bình Thạnh vốn là “điểm nóng” về tình trạng xả rác bừa bãi ra đường, đặc biệt là trên các tuyến kênh rạch như: Rạch Xuyên Tâm, kênh Cầu Sơn, rạch Lăng... Tuy nhiên, khi vận động người dân thực hiện Chỉ thị 19, đến nay đã xóa được 24 điểm đen trong số 26 điểm đen về rác thải; quận đã có 89 khu phố không rác, 41 tuyến đường và hẻm không rác, xanh, sạch, đẹp. Đặc biệt, tình trạng xả rác bừa bãi ra kênh rạch đã giảm đi rất nhiều.
 |
| Mô hình " Phủ xanh tuyến hẻm" ở quận 3. |
“Đây là kết quả nỗ lực rất lớn của hệ thống chính trị của quận nói chung, trong đó là sự cố gắng của khu phố, tổ dân phố và người dân đã đồng tình hưởng ứng tham gia để bảo vệ môi trường”- ông Nguyễn Văn Cảnh - Trưởng Ban dân vận Quận ủy Bình Thạnh cho biết.
Theo thống kê, đến nay tình hình vệ sinh môi trường trên địa bàn thành phố đã có cải thiện rõ rệt khi đã chuyển hóa được 517/600 điểm đen ô nhiễm thành các khu công cộng hữu ích như là nơi vui chơi, tập thể dục, khuôn viên trồng cây.... Bà Triệu Lệ Khánh - Phó Chủ tịch UBMT Tổ quốc Việt Nam TP.HCM khẳng định, Chỉ thị 19 thực sự đã tạo được sự lan tỏa, hưởng ứng tích cực của các tầng lớp nhân dân.
 |
| Nơi từng là điểm đen về rác thải, được dọn dẹp và vẽ tranh, không còn tình trạng xả rác bừa bãi. |
“Để hướng đến một TP sạch, văn hóa, tôi nghĩ rằng thông điệp này sẽ được lan tỏa trong mỗi người dân hãy hành động vì TP chúng ta chất lượng và đẹp hơn, môi trường đẹp, môi trường xanh hơn, tất cả nhân dân TP đều được thụ hưởng”- bà Triệu Lê Khánh cho biết.
 |
Còn theo bà Nguyễn Thị Thanh Mỹ - Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, Chỉ thị 19 cũng thay đổi nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường vì trước đây họ vẫn cho rằng, đó là trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước. Chính vì vậy, đã có nhiều giải pháp, cách làm hay về xử lý rác thải do người dân hiến kế và được triển khai rộng rãi như: Biến bãi rác thành khu vui chơi; biến mảng tường cũ thành tác phẩm tuyên truyền; phủ xanh tuyến hẻm; ứng dụng công nghệ thông tin và mạng xã hội trong công tác tuyên truyền, vận động, tiếp thu ý kiến phản ánh của người dân trong thực hiện Chỉ thị 19…
 |
| Biển tuyên truyền người không xả rác bừa bãi luôn được gắn ở các thành cầu trên địa bàn quận Bình Thạnh. |
“Đối với những điểm đen về rác, thành phố đã có một quá trình để cải tạo thành vườn hoa, khu vui chơi hoặc tạo thành mảng xanh và đặc biệt, trong quá trình phấn đấu cho vấn đề giữ gìn vệ sinh môi trường sạch trên địa bàn TP, TP.HCM đã có kế hoạch về việc xây dựng mảnh xanh, phát triển mảnh xanh để TP trở thành một TP xanh, sạch và thân thiện với môi trường”- bà Nguyễn Thị Thanh Mỹ cho biết thêm.
Có thể nói, Chỉ thị 19 không chỉ phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, sáng kiến của mọi tầng lớp nhân dân để khắc phục thói quen xả rác tùy tiện, gây ô nhiễm môi trường, mà còn là cuộc tập dượt cần thiết để thành phố giải quyết các yếu kém trong quản lý đô thị.
