11h30: Tọa đàm Kinh tế môi trường – Xu thế phát triển tất yếu cho kinh tế Việt Nam kết thúc
10h40: Giao lưu trực tiếp, trực tuyến giữa khách mời và diễn giả, phóng viên, nhà báo tham dự chương trình và các bạn đọc
-Bà Trần Thị Nguyệt, Văn phòng Dự án Phát triển bền vững Kinh tế tuần hoàn đặt câu hỏi: Mối quan hệ giữa kinh tế môi trường, kinh tế tuần hoàn, kinh tế bền vững tại Việt Nam hiện nay như thế nào?
PGS. TS Trương Mạnh Tiến: Việt Nam đang có rất nhiều nỗ lực để phát triển bền vững một cách hài hòa giữa kinh tế và môi trường. Lấy ví dụ đơn giản, kinh tế tuần hoàn là việc chất thải của nhà máy này lại là nguyên liệu của nhà máy khác... Kinh tế tuần hoàn là sử dụng một cách hiệu quả, dần tiến tới không phát sinh chất thải. Cơ chế chính sách đều hướng tới phát triển bền vững.
Khoảng 3 -5 năm nữa mới có giải pháp tổng thể cho tình trạng bụi mịn
-Bạn đọc gửi câu hỏi qua fanpage Tạp chí Kinh tế Môi trường: Chuyên mục dự báo thời tiết nhắc khá nhiều đến khái niệm bụi mịn. Trong khoảng thời gian tưởng chừng trong lành nhưng tỉ lệ bụi mịn rất cao, nhất là tại các đô thị lớn như TP.Hà Nội, TP.HCM. Vậy theo các chuyên gia, chúng ta cần phải có các giải pháp giảm bụi mịn như thế nào và phải chờ trong bao lâu?
GS.TS Hoàng Xuân Cơ: WTO khuyến cáo bụi mịn gây ảnh hưởng đến môi trường, sức khỏe. Với kích thước rất nhỏ, bụi mịn gây ra rất nhiều loại bệnh. Hiện nay tỉ lệ bụi mịn đang ở mức rất cao. Hơn 20 năm nghiên cứu bụi mịn vẫn chưa tìm ra được câu trả lời hoàn chỉnh. Trong đó, bụi mịn chia thành sơ cấp và bụi mịn thứ cấp. Nguồn gốc phát sinh bụi mịn từ xe máy, công trình xây dựng... Tôi cho rằng, phải mất ít nhất khoảng 3 -5 năm nữa mới có giải pháp tổng thể cho tình trạng hiện nay.
- Nhà báo Phạm Khánh Huyên – Phóng viên Báo Sức khỏe Cộng đồng: Vấn đề ô nhiễm môi trường ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe của con người?
PGS.TS Trương Mạnh Tiếni: Chúng ta đều sinh sống, hít thở nguồn không khí, sử dụng chung nguồn nước… Tất cả những thứ đó hiện nay ít nhiều cũng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của con người.
10h35: Phát Clip ứng phó biến đổi khí hậu
10h25: Ông Doãn Công Khánh
Với tư cách một nhà nghiên cứu đã nghỉ hưu muốn lắng nghe các ý kiến phản biện, tôi rất xúc động khi được tham gia Tọa đàm này.
Năm 1997, thành lập tổ tọa đàm môi trường, tôi nói các ông cứ làm tốt khâu nghiên cứu thương mại, vấn đề môi trường cứ để các nhà nghiên cứu môi trường làm. Là một tổ chức thuộc Bộ xin phép được thành lập Trung tâm Thương mại Môi trường năm 1997.
Đây là một lĩnh vực liên ngành, có thể nói đến vài ba ngày cũng không hết chuyện, chưa kể đến các lĩnh vực khác. Thứ nhất: Hoạt động thương mại có tác động gì đến môi trường theo cả hướng tích cực và tiêu cực. Thứ hai hoạt động môi trường có ảnh hưởng gì đế hoạt động thương mại.
Qua thực tiễn có thể thấy, ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động thương mại. Hoạt động thương mại tại Châu Âu đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng, chưa biết khi nào mới khôi phục được trạng thái bình thường hóa.
Với điều kiện thực tế hiện nay, Việt Nam đã ký đến 18 FDA (Hiệp định thương mại tự do). Việt Nam có cần ký nhiều FDA như vậy hay không? Lúc đó tôi suy nghĩ thôi đằng nào cũng "chết", thì chọn cái "chết" nào bớt đau đớn hơn. Cứ ký đi rồi "chết" cũng được.
Đấy là câu chuyện đan xen giữa chính trị và kinh tế để Việt Nam có thể sánh vai với các cường quốc năm châu vào năm 2045 như PGS.TS Trương Mạnh Tiến đã nói ban đầu hay không? Nếu như Campuchia rất dễ dàng tham dự WTO, thì Việt Nam phải mất 4,5 năm đàm phán mới có thể tham dự thành công.
Có thể nói đây là thành công bước đầu giúp Việt Nam ra biển lớn. Tuy nhiên đây cũng chỉ là ưu thế trong ngắn hạn. Với ưu thế nhờ việc tham dự hàng loạt hiệp định thương mại tạo ưu thế cho hàng hóa của Việt Nam xâm nhập vào các thị trường khác nhau.
10h10: Sẽ sớm hình thành nền kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam
TS Nguyễn Văn Phương: Có nhiều bộ luật điều chỉnh mối quan hệ giữa kinh tế xã hội và môi trường, thể hiện sự gắn kết giữa phát triển kinh tế và giải quyết môi trường. Lợi ích giữa kinh tế với lợi ích môi trường đối lập nhau.
Trong đó, Luật Tài nguyên, Môi trường biển và Hải đảo; Luật Lâm nghiệp 2017; Luật Thủy sản 2017; Luật Bảo vệ môi trường 2020 đã giải quyết được mối quan hệ giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường. Quan trọng hơn đó là quá trình thực hiện, cơ chế tổ chức thực hiện những quy định trong các quy định pháp luật, văn bản dưới luật.
Nền kinh tế xanh có rất nhiều định nghĩa khác nhau, như PGS.TS Trương Mạnh Tiến nói hướng đến một nền kinh tế không rác thải. Để hướng đến một nền kinh tế xanh các nước thường qua một bước trung gian là kinh tế tuần hoàn. Kinh tế tuần hoàn hướng đến việc sử dụng nguyên liệu càng ít càng tốt. Về pháp lý, Luật Bảo vệ môi trường 1993 đã nhắc đến nhưng mãi đến Luật Bảo vệ môi trường 2020 mới đưa vào tại điều 142.
Tại Việt Nam sắp tới, luật mới có hiệu lực theo khoản 1, điều 142 Luật Bảo vệ môi trường 2020. Ở Đức, khoảng 1996 – 2000 vấn đề này đã được vào luật, và rất cụ thể. Giữa 2 nền kinh tế Việt Nam và Đức có sự khác nhau.
Trong tương lai, khi Luật Bảo vệ môi trường 2020 được đưa vào thì 5 – 10 năm tới sẽ tạo ra hình hài về nền kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam.
10h05:
Phát triển bền vững kinh tế biển gắn với bảo vệ môi trường
TS Tạ Đình Thi: Tọa đàm với chủ đề Kinh tế Môi trường- xu thế phát triển tất yếu cho Kinh tế Việt Nam rất thiết thực đối với sự phát triển của Việt Nam.
Trong bối cảnh Việt Nam vừa tổ chức thành công Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết của Đại hội được quán triệt, theo đó tư tưởng phát triển bền vững, phát triển kinh tế trên nền tảng khoa học công nghệ bảo đảm sự hài hòa giữa các lĩnh vực kinh tế, xã hội, môi trường, quốc phòng – an ninh và đối ngoại quốc tế, thực hiện khát vọng đưa Việt Nam trở thành 1 nước hùng cường.
Gắn bó ngay từ những ngày đầu thành lập Cục Môi trường năm 1993, PGS.TS Trương Mạnh Tiến là người trụ cột trong đơn vị. Tham gia các công việc quan trọng như chủ trương chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước.
Luật Bảo vệ môi trường 1993, Chỉ thị 36 và Nghị quyết 41 của Bộ Chính trị, Nghị quyết 24 của Ban chấp hành TW Đảng chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Về các bộ luật, năm 2005 tổng kết 10 năm ban hành luật Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi. Năm 2020 Bộ TN&MT tham mưu Chính phủ, trình Quốc hội thông qua Luật Bảo vệ môi trường có nhiều điểm mới phù hợp với tình hình thực tiễn của Việt Nam, luật có hiệu lực từ 1/1/2022.
Đề cập nội dung về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển, TS Tạ Đình Thi cũng cho rằng, Việt Nam có tài sản lớn là biển và truyền thống dựng nước, giữ nước đều từ biển. Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, đường lối, cụ thể hóa và thể chế hóa về các nội dung đó. Trên cơ sở tổng kết Nghị quyết Trung ương 4 khóa X, Nghị quyết 09 về chiến lược biển Việt Nam năm 2020, Trung ương khóa XII tại kỳ họp 8 thông qua Nghị quyết 36 về Chiến lược Phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Đây là các chủ trường chính sách lớn về biển của Việt Nam. Và cũng có thể coi là tuyên ngôn chính trị về biển, khẳng định tư tưởng đường lối của chúng ta liên quan đến sự phát triển về biển đảo.
Phấn đấu đến năm 2030, chúng ta đạt các mục tiêu cơ bản về phát triển bền vững kinh tế, xã hội và môi trường biển, vùng ven biển và hải đảo. Tăng trưởng kinh tế biển và thu nhập bình quân đầu người của các tỉnh, thành phố ven biển ngày càng cao so với mức tăng trưởng chung của cả nước; đóng góp của các ngành kinh tế thuần biển chiếm khoảng 10% GDP cả nước; đóng góp GRDP của các tỉnh, thành phố ven biển chiếm 65 - 70% GDP cả nước. Chỉ số phát triển con người (HDI) các tỉnh, thành phố ven biển cao hơn mức trung bình của cả nước; đáp ứng được các yêu cầu thiết yếu của người dân sống trên các đảo…
Tư duy trọng điểm phát triển bền vững. Đề ra các thuật ngữ tư duy biển xanh qua bàn bạc thống nhất tư duy phát triển bền vững biển xanh. 3 trụ cột quan trọng của quốc phòng an ninh, đối ngoại hợp tác quốc tế, du lịch và dịch vụ biển là những ngành ưu tiên đầu tiên, một trong nghành kinh tế không khói, hàng hải. Ngành thủy sản ưu tiên giảm đánh bắt gần bờ, tập trung nuôi biển, đánh bắt xa bờ.
10h00:
TS Tạ Đình Thi: Trên cơ sở tổng kết NQ TW4 khóa 10, NQ 09 về Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020, TW khóa XII tại kỳ họp 8 thông qua NQ36 về chiến lược phát triển bảo vệ kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2045. Đây là các chủ trường chính sách lớn về biển của Việt Nam. Và cũng có thể coi là tuyên ngôn chính trị về biển, khẳng định tư tưởng đường lối của chúng ta liên quan đến sự phát triển về biển đảo.
9h20:
Kinh tế môi trường tạo ra các biện pháp để có được lợi ích về môi trường
Là người đầu tiên ở Việt Nam soạn thảo ra giáo trình môn Kinh tế Môi trường để đưa vào giảng dạy cho nhiều thế hệ sinh viên Việt Nam, GS.TS Hoàng Xuân Cơ có những chia sẻ khái quát về vấn đề kinh tế môi trường.
Đầu tiên, cần phải để mọi người nắm rõ hệ kinh tế, hệ môi trường. Kinh tế môi trường, là một môn học mới. Trong đó, GS.TS Hoàng Xuân Cơ là người đầu tiên soạn giáo trình môn kinh tế môi trường. Hiện nay nhiều trường đã sử dụng giáo trình này. Mục tiêu nắm rõ quan hệ giữa hệ kinh tế và hệ môi trường.
Trong đó, hệ môi trường cung cấp tài nguyên cho hệ kinh tế và nó chứa đồng hóa chất thải cho nền kinh tế. Nhưng vấn đề tài nguyên là vô hạn hay hữu hạn? Và làm sao để cung cấp tài nguyên cho phát triển kinh tế, làm thế nào để vừa phát triển vừa giữ lại được cho thế hệ sau?, GS.TS Hoàng Xuân Cơ đặt vấn đề.
Theo GS.TS Hoàng Xuân Cơ, đối với việc sử dụng tài nguyên, chúng ta cần có phương án cụ thể. Đối với tài nguyên tái tạo phải có phương án tận dụng, tài nguyên không tái tạo được phải nghiên cứu nguồn tài nguyên thay thế, để duy trì phát triển bền vững.
Trong kinh tế môi trường, luôn có sự bổ trợ, về kinh tế luôn sử sụng những công cụ như: Thuế, phí, trợ giá…, sau đó áp dụng sang môi trường, để quản lý. Định lượng môi trường, kinh tế môi trường tạo ra các biện pháp tạo ra lợi ích về môi trường, tính ra được những con số chi tiết về môi trường thực tế, để có những phương án điều chỉnh cho phù hợp. Từ đó đánh giá được sự hiệu quả của kinh tế môi trường.
9h10:
PGS.TS Trương Mạnh Tiến thông qua nội dung chính trao đổi
PGS.TS Trương Mạnh Tiến, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam – VUSTA, Chủ tịch Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam chủ trì buổi Tọa đàm. Theo đó, chương trình Tọa đàm sẽ tập trung vào các nội dung chính sau đây:
- Vấn đề đào tạo, kiến thức nền tảng về lĩnh vực kinh tế môi trường do GS.TS Hoàng Xuân Cơ dẫn dắt.
- Chia sẻ quan điểm, chủ trương, chương trình phát triển bền từ phía cơ quan quản lý Nhà nước do TS Tạ Đình Thi trình bày.
- Vấn đề hoàn thiện hệ thống pháp luật đối với chiến lược phát triển bền vững, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn… do TS Nguyễn Văn Phương, ThS Hà Huy Phong… trao đổi.
- Kinh tế thương mại và vấn đề bảo vệ môi trường do ông Doãn Công Khánh trình bày.
9h05: Phát Clip Phát triển kinh tế gắn với nhiệm vụ bảo vệ môi trường
9h00: Khai mạc Tọa đàm
Tham dự Tọa đàm có TS Tạ Đình Thi, Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải Đảo Việt Nam, Bộ TN&MT.
PGS.TS Trương Mạnh Tiến, Chủ tịch TW Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam, Ủy viên đoàn chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.
ThS. Nhà báo Phan Chí Hiếu - Phó Chủ tịch TW Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam, Phó Tổng biên tập Thường trực Tạp chí Kinh tế Môi trường.
GS.TS Hoàng Xuân Cơ - Ủy viên Ban Thường vụ TW Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam, Trưởng Ban nghiên cứu khoa học Môi trường Việt Nam, Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội.
Nhà báo Nguyễn Tường Quân, Chánh văn phòng TW Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam, Ủy viên Ban biên tâp, Tổng Thư ký Tạp chí Kinh tế Môi trường.
ThS. LS Hà Huy Phong, Trưởng ban Pháp chế TW Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam, Giám đốc điều hành hãng luật Inteco.
Cùng các khách mời: TS Nguyễn Văn Phương, Trưởng bộ môn Luật Môi trường, Đại học Luật Hà Nội. Ông Doãn Công Khánh, nguyên Giám đốc Trung tâm Thương mại và Môi trường (Viện Nghiên cứu Thương Mại).
Thạc sỹ Phạm Thị Mai Trang, Thạc sỹ Nguyễn Thị Hằng đến từ Đại học Luật Hà Nội. Bà Trần Thị Nguyệt, Văn phòng Việt Đức, Nghiên cứu và Phát triển bền vững tại Việt Nam.
PGS.TS Trương Mạnh Tiến chủ trì buổi Tọa đàm.
8h30:
Đóng góp quan trọng vào nhiệm vụ phát triển bền vững của đất nước, TW Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam thành lập từ năm 2000, là tổ chức nghề nghiệp uy tín hoạt động trong lĩnh vực môi trường, kinh tế xanh. Trong quá trình hoạt động, các vấn đề nổi cộm về môi trường trong năm qua như ô nhiễm nước sạch, ô nhiễm không khí, biến đổi khí hậu... đều được Tạp chí Kinh tế Môi trường - Cơ quan ngôn luận của TW Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam kịp thời phản ánh, tạo được tiếng vang lớn trong lòng độc giả cả nước.
Tuy nhiên, lâu nay, độc giả chỉ quen nhắc đến môi trường với những vấn đề như ô nhiễm, xả thải, rác thải… Chính vì vậy, khi nhắc đến kinh tế môi trường, nhiều người cũng thường nghĩ tới việc ô nhiễm, xả thải tác động đến sự phát triển kinh tế như thế nào? Song, kinh tế môi trường là một phạm trù rất rộng, bao hàm nhiều yếu tố. Chỉ khi hiểu được thế nào là kinh tế môi trường và ứng dụng của nó vào sản xuất, kinh doanh, chúng ta mới có thể giải quyết được bài toán, thách thức giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.
Từ lý do trên, Tạp chí Kinh tế Môi trường tổ chức Tọa đàm “Kinh tế Môi trường – Xu thế phát triển tất yếu cho kinh tế Việt Nam” nhằm tạo ra diễn đàn trao đổi và chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm, xác định những thách thức cũng như cơ hội cho doanh nghiệp trong việc phát triển kinh tế đi đôi với nhiệm vụ bảo vệ môi trường nhằm hướng đến sự phát triển bền vững.
Tọa đàm hứa hẹn là buổi thảo luận bàn tròn thú vị, quy tụ các diễn giả nổi tiếng, đại diện đến từ các cơ quan quản lý nhà nước, các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực môi trường, các nhà kinh doanh tiên phong trong lĩnh vực kinh tế môi trường tại Việt Nam...
Tham dự tọa đàm có TS Tạ Đình Thi, Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải Đảo Việt Nam, Bộ TN&MT. GS.TS Hoàng Xuân Cơ, ủy viên Ban thường vụ TW Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam, Trưởng Ban nghiên cứu khoa học Môi trường Việt Nam, Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐH QGHN.
PGS.TS Trương Mạnh Tiến, Chủ tịch TW Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam, Ủy viên đoàn chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam. ThS. LS Hà Huy Phong, Trưởng ban Pháp chế TW Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam, Giám đốc điều hành hãng luật Inteco. Cùng nhiều khách mời khác.
Thời gian: 9h -11h ngày 24/3/2021
Địa điểm: Hội trường Tầng 2 VPlace, tòa nhà 84 Duy Tân, phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội.
Trân trọng kính mời quý độc giả cùng theo dõi!
Nhóm Phóng viên
