Hàng không "điêu đứng" vì Covid-19
Trình bày tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Tài chính Vũ Thị Mai cho biết, từ năm 2012 đến nay, số thu từ thuế bảo vệ môi trường liên tục tăng. Năm 2012 khoảng 11.676 tỉ đồng, đến năm 2019 là 63.079 tỉ đồng.
Tỉ lệ thu thuế bảo vệ môi trường so với tổng thu ngân sách Nhà nước đã tăng từ hơn 1% lên hơn 4% (năm 2019 là 4,07%). Số thu thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay bình quân giai đoạn 2015 - 2019 là 2.939,6 tỉ đồng/năm.
Tuy nhiên, từ tháng 12/2019, đại dịch Covid-19 bùng phát tại Trung Quốc và nhanh chóng lan rộng ra các quốc gia trên thế giới. Nhiều ngành, nghề bị ảnh hưởng nghiêm trọng, đặc biệt là ngành vận tải do việc hạn chế đi lại cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh bị gián đoạn. Một trong những ngành vận tải ảnh hưởng nặng nề nhất là vận tải hàng không.
 |
| Từ 1/1/2021, mức thuế bảo vệ môi trường với nhiên liệu bay là 3.000 đồng/lít. (Ảnh minh hoạ) |
Theo đánh giá thì thiệt hại của ngành hàng không là rất nghiêm trọng. Số lượng khách hàng và số chuyến bay khai thác sụt giảm mạnh. Vietnam Airlines phải thực hiện ngừng việc với hơn 6.000 lao động. Dự kiến trong năm 2020, doanh thu Vietnam Airlines giảm hơn 49.000 tỉ đồng và mức lỗ lên đến gần 16.000 tỉ đồng. Dòng tiền của Vietnam Airlines dự kiến sẽ thiếu hụt lũy kế xấp xỉ 17.000 tỉ đồng trong năm 2020.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, dự báo thị trường vận chuyển năm 2020, nếu dịch bệnh được kiểm soát trước tháng 6/2020, có tính đến hủy toàn bộ các chuyến bay đi - đến Hàn Quốc, tổng thị trường chỉ đạt 61,2 triệu khách, giảm 22,6% so với năm 2019. Trong đó, các hãng Việt Nam vận chuyển được 10,4 triệu khách quốc tế (giảm 41,2%) và 35,3 triệu khách nội địa (giảm 5,5%), tổng vận chuyển chỉ đạt 45,7 triệu khách (giảm 17% so cùng kỳ).
Hiện nay, dịch bệnh đã được kiểm soát ở Việt Nam, nhưng tình hình dịch tại nhiều quốc gia trên thế giới vẫn còn diễn biến rất phức tạp. Lệnh đóng cửa biên giới và hạn chế nhập cảnh tại các quốc gia nhiều khả năng vẫn tiếp tục kéo dài trong thời gian tới. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng chỉ cho phép nhập cảnh đối với người nước ngoài là các chuyên gia, nhà ngoại giao, chưa cho phép nhập cảnh đối với khách du lịch.
Do tác động của dịch Covid-19, các doanh nghiệp hàng không đối mặt với nguy cơ phá sản cao do không bù đắp được những khoản chi phí lớn để duy trì hoạt động. Sự ngưng trệ của ngành hàng không cũng mang lại những tác động tiêu cực đến sự phát triển của các ngành kinh tế mũi nhọn, bao gồm thương mại, dịch vụ, du lịch… bởi vai trò quan trọng của ngành hàng không trong việc cung ứng các dịch vụ trung gian liên quan đến vận chuyển, trung chuyển hành khách và hàng hoá.
Giảm 30% thuế bảo vệ môi trường trong 5 tháng
Để góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp hàng không, giảm chi phí đầu vào, Thứ trưởng Tài chính cho rằng, việc giảm thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay là một trong những giải pháp cần thiết.
Từ đó, Chính phủ đề xuất, giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay 30% từ 3.000 đồng/lít xuống còn 2.100 đồng/lít đến hết ngày 31/12/2020.
 |
| Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai. |
Theo tính toán của Chính phủ, việc này sẽ làm số thu thuế bảo vệ môi trường giảm khoảng 72 - 80 tỉ đồng/tháng. Trong khi đó, với mức giảm thuế nêu trên, giá nhiên liệu bay chưa bao gồm VAT giảm tương ứng là 900 đồng/lít và giá nhiên liệu bay sau VAT giảm tương ứng là 990 đồng/lít.
Một số ý kiến trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội còn đề nghị điều chỉnh giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay từ 30% lên 50% (tương ứng với mức 1.500 đồng/lít) so với mức thuế hiện hành hoặc có thể điều chỉnh giảm ở mức cao hơn.
Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng, việc Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay là đã có căn cứ và xem xét các yếu tố chịu tác động. Nếu việc giảm thuế nữa sẽ ảnh hưởng đến việc cân đối ngân sách.
Sau khi xem xét, thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với các nội dung như tờ trình của Chính phủ và biểu quyết thông qua Nghị quyết về thuế bảo vệ môi trường với nhiêu liệu bay, thời gian áp dụng là 5 tháng, kể từ 1/8 đến 31/12/2020.
Từ 1/1/2021, mức thuế này sẽ quay trở lại là 3.000 đồng/lít.
