Hàng nghìn m2 đất canh tác sắp trôi sông vì nạn khai thác cát tràn lan

Hàng nghìn m2 đất canh tác tại xã Bình Phú (huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ) đang bị sạt lở nghiêm trọng do rất nhiều tàu cuốc khai thác cát, sỏi tràn lan, vô tội vạ. Tuy nhiên, chính quyền địa phương lại chưa có giải pháp để ngăn chặn triệt để.
Kỳ 2: Kinh hoàng Sông Lam 2 'gian lận' khai thác khoáng sảnThủ tướng phê duyệt Nhiệm vụ lập Quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựngMa trận 'cát tặc' trên dòng Krông Nô
hang nghin m2 dat canh tac sap troi song vi nan khai thac cat tran lan
Hoạt động khai thác cát sỏi trái quy định tại xã Bình Phú (Phù Ninh, Phú Thọ) gây sạt lở hàng nghìn m2 đất canh tác.

Nhiều năm qua, người dân sống dọc ven bờ sông Lô, đoạn qua xã Bình Phú, huyện Phù Ninh (Phú Thọ) luôn phải đối mặt với tình trạng lo lắng, bất an khi hàng nghìn m2 đất canh tác đã và đang bị trôi xuống sông do hoạt động khai thác cát, sỏi tràn lan của một số doanh nghiệp.

Theo ghi nhận của KTMT, tại khu vực khai thác cát sỏi ở Khu 3 Tử Ðà thuộc xã Bình Phú xuất hiện điểm sạt lở cao từ 3-4 mét, dài hàng trăm mét và đang ngày càng lan rộng, ăn sâu vào những cánh đồng sản xuất của người dân. Theo người dân địa phương, các tàu cuốc hút cát ngày đêm, tiếng máy nổ, động cơ ầm ầm khiến người dân không thể tập trung lao động cũng như nghỉ ngơi.

Ðược biết, khu vực sạt lở đất này nằm xung quanh địa phận mỏ khai thác cát sỏi của Công ty CP Phát triển đầu tư Thái Sơn E&C. Công ty này được cấp Giấy phép khai thác số 29/GP-UBND do UBND tỉnh Phú Thọ cấp ngày 16/10/2017 thời hạn đến 16/10/2020. Khu vực khai thác thuộc xã Tử Ðà. Diện tích khai thác là 27,54 hecta.

Mới đây, UBND huyện Phù Ninh đã có văn bản báo cáo UBND tỉnh Phú Thọ về tình hình khai thác cát sỏi trên địa bàn huyện, liên quan đến chi nhánh Công ty CP Phát triển đầu tư Thái Sơn E&C.

hang nghin m2 dat canh tac sap troi song vi nan khai thac cat tran lan
Hàng loạt tàu cát không có biển số, không mác nhãn hiệu ngang nhiên khai thác, tập kết trái quy định.

Theo báo cáo được gửi đi vào ngày 11/2/2020, UBND huyện Phù Ninh cho biết, tại khu vực giáp mỏ của Công ty Thái Sơn E&C và một số vị trí giao cho công ty này bảo vệ xuất hiện việc khai thác cát, sỏi trái phép gây sạt lở đất canh tác của nhân dân.

Cụ thể, vị trí giáp Trạm bơm Gai Hạ có diện tích sạt lở khoảng 2.522,5m2. Tại vị trí mốc số 1,24,25,26,27,19,1 (giáp xã Bình Bộ cũ), một số tàu hút, phao cẩu khai thác vào phạm vi khoanh bảo vệ. Mốc số 19,1,24 diện tích sạt lở khoảng 1.764,5m2. Tại vị trí mốc 36,C,D,R,37 diện tích sạt lở khoảng 1.636m2. Ngoài ra, một số vị trí khác dọc theo phạm vi cấp phép cho Thái Sơn E&C có sạt lở vào đất canh tác của các hộ dân. Diện tích sạt lở khoảng 4.327m2.

“UBND huyện đã chỉ đạo Công ty Thái Sơn E&C thực hiện tốt việc quản lý mỏ; khai thác đúng chỉ giới được cấp phép, khi phát hiện có việc khai thác trái phép khu vực giáp ranh với khu vực mỏ phải báo cáo ngay với các cơ quan chứng năng. Các phương tiện tham gia khai thác của công ty phải có biển hiệu của công ty. Thả đầy đủ phao tiêu tại các điểm mốc ranh giới mỏ, cắm bổ sung các mốc giới bị hư hỏng hoặc bị mất”, UBND huyện Phù Ninh nêu rõ.

Ngoài ra, UBND huyện Phù Ninh cũng đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan ở tỉnh phối hợp UBND huyện thường xuyên tuần tra, kiểm soát xử lý nghiêm các hành vi khai thác cát, sỏi trái phép; chỉ đạo các đơn vị được cấp phép trên địa bàn tăng cường hoạt động quản lý mỏ, phạm vi xung quanh mỏ (đặc biệt vị trí giáp ranh giữa ranh giới mỏ và bờ vở sông) không để đối tượng xấu lợi dụng, trà trộn vào khai thác cát trái phép.

Thế nhưng, theo ghi nhận của PV vào những ngày cuối tháng 2/2020, hầu hết các tàu thuyền đang khai thác tại khu vực xã Tử Ðà đều không có biển số, nhãn hiệu. Các mốc giới cũng không được phân định rõ ràng. Ngay cả người dân tại khu 3 Tử Ðà cũng không thể biết chính xác mốc giới hạn khu vực Công ty Thái Sơn E&C được phép khai thác.

Nhiều người dân địa phương nghi ngờ việc khai thác cát, sỏi của Công ty Thái Sơn E&C có nhiều dấu hiệu bất minh. Vì nếu có đối tượng xấu lợi dụng trà trộn vào khai thác cát trái phép tại khu vực doanh nghiệp được giao, tại sao công ty lại không hề báo cáo với cơ quan chức năng?

hang nghin m2 dat canh tac sap troi song vi nan khai thac cat tran lan

Trước đó, tại thời điểm giữa năm 2019, UBND tỉnh Phú Thọ đã có quyết định xử phạt 100 triệu đồng, tước quyền khai thác khoáng sản 4 tháng (kể từ ngày 31/5/2019) đối với Công ty CP Thái Sơn E&C, Chi nhánh tại Phú Thọ, do khai thác tài nguyên khoáng sản vượt quá phạm vi ranh giới của độ sâu được phép.

Theo quyết định, Công ty CP Thái Sơn E&C, Chi nhánh tại Phú Thọ đã khai thác vượt quá phạm vi ranh giới của độ sâu được phép khai thác theo quy định tại Ðiểm b, Khoản 4, Ðiều 36 Nghị định số 33/2017/NÐ-CP ngày 3/4/2017 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực khoáng sản.

Ðồng thời, UBND tỉnh Phú Thọ cũng đã giao Thanh tra tỉnh xác định số tiền thu lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm của Công ty CP Thái Sơn E&C, Chi nhánh tại Phú Thọ để thu nộp lại ngân sách nhà nước theo quy định.

Thông tin tới báo chí, ông Hồ Văn Quyết - Phó Chủ tịch UBND xã Bình Phú khẳng định có việc sạt lở đất như bà con phản ánh. Theo ông Quyết, các tàu lợi dụng những thời điểm cơ quan quản lý khó kiểm tra, nắm bắt để tranh thủ khai thác tràn lan. Với thẩm quyền của xã, rất khó khăn trong việc xử lý. Vì vậy xã Bính Phú đã báo cáo phòng Tài nguyên & Môi trường huyện Phù Ninh và lực lượng công an để kiểm tra, xử lý.

Liên quan đến vụ việc, trao đổi với PV, ông Hà Kế Tài - Chủ tịch UBND xã Bình Phú cho biết: “Sự việc này bên xã cũng đã có lập biên bản và báo cáo với huyện và tỉnh. Chúng tôi cũng thường xuyên theo dõi, có tổ tuần tra nên gần đây cũng không còn xảy ra tình trạng khai thác tràn lan nữa. Hiện tại, địa phương cũng đang phục vụ công tác kiểm tra và làm theo đúng thẩm quyền của cấp xã”.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin.

Xuân Đoàn
Theo Tạp chí Kinh tế Môi trường