Cụ thể, theo Nghị định số 02/2022/NĐ-CP, tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản (BĐS) phải có trách nhiệm công khai sản phẩm đưa vào kinh doanh và chỉ được bán khi đảm bảo các quy định của pháp luật. Đây là một trong những nội dung quan trọng của Nghị định số 02/2022/NĐ-CP của Chính phủ về quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản.
Phải đủ 3 điều kiện khi kinh doanh bất động sản
Nghị định 02 thay đổi một số quy định của Luật Kinh doanh bất động sản: Điều kiện của tổ chức, cá nhân kinh doanh BĐS về các loại hợp đồng mẫu kinh doanh BĐS; chuyển nhượng hợp đồng thuê mua nhà, công trình xây dựng có sẵn; chuyển nhượng hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai và thủ tục chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án BĐS.
Về hoạt động kinh doanh, Nghị định này quy định tổ chức, cá nhân kinh doanh BĐS phải đáp ứng 3 nhóm điều kiện.
Thứ nhất là phải thành lập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp hoặc hợp tác xã theo quy định của pháp luật về hợp tác xã, có ngành nghề kinh doanh BĐS (gọi chung là doanh nghiệp).
Thứ hai, tổ chức, cá nhân kinh doanh BĐS phải công khai trên trang thông tin điện tử của doanh nghiệp, tại trụ sở Ban Quản lý dự án (đối với các dự án đầu tư kinh doanh BĐS), tại sàn giao dịch BĐS (đối với trường hợp kinh doanh qua sàn giao dịch BĐS) các thông tin doanh nghiệp.
Đồng thời, những tổ chức, cá nhân kinh doanh có trách nhiệm công khai sản phẩm BĐS đưa vào kinh doanh theo quy định; Thông tin về việc thế chấp nhà, công trình xây dựng, dự án BĐS đưa vào kinh doanh (nếu có); Số lượng, loại sản phẩm BĐS được kinh doanh, số lượng, loại sản phẩm đã bán, chuyển nhượng, cho thuê mua và số lượng, loại sản phẩm còn lại đang tiếp tục kinh doanh.
Các thông tin tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản đã công khai mà sau đó có thay đổi phải được cập nhật kịp thời ngay sau khi có thay đổi.
Thứ ba, các tổ chức, cá nhân chỉ kinh doanh các sản phẩm BĐS khi có đủ các điều kiện như: Đăng ký quyền sở hữu nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất trong giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất; Hồ sơ dự án, thiết kế bản vẽ thi công đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; Không có tranh chấp về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất.
Trường hợp là nhà chung cư, tòa nhà hỗn hợp có mục đích để ở hình thành trong tương lai thì phải có biên bản nghiệm thu đã hoàn thành xong phần móng tòa nhà.
Mặt khác, trường hợp nhà đầu tư được lựa chọn làm chủ đầu tư dự án BĐS thì nhà đầu tư đó phải có vốn chủ sở hữu không thấp hơn 20% tổng vốn đầu tư đối với dự án có quy mô sử dụng đất dưới 20 ha, không thấp hơn 15% tổng vốn đầu tư đối với dự án có quy mô sử dụng đất từ 20 ha trở lên.
Việc xác định vốn chủ sở hữu được căn cứ vào kết quả báo cáo tài chính đã được kiểm toán gần nhất hoặc kết quả báo cáo kiểm toán độc lập của doanh nghiệp đang hoạt động; Trường hợp là doanh nghiệp mới thành lập thì xác định vốn chủ sở hữu theo vốn điều lệ thực tế đã góp theo quy định của pháp luật.
Hợp đồng mua bán phải thuộc diện không có tranh chấp
Cùng với các điểm mới về điều kiện kinh doanh, Nghị định 02 cũng quy định một số điều kiện chuyển nhượng hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai và chuyển nhượng hợp đồng thuê mua nhà, công trình xây dựng có sẵn.
Cụ thể, Nghị định quy định việc chuyển nhượng hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai và chuyển nhượng hợp đồng thuê mua nhà, công trình xây dựng có sẵn không áp dụng đối với hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở xã hội.
Với việc chuyển nhượng hợp đồng mua bán, thuê mua nhà, công trình xây dựng phải đảm bảo các điều kiện: Phải có hợp đồng mua bán, thuê mua được lập theo quy định; Trường hợp các bên đã ký hợp đồng trước ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành phải có hợp đồng đã ký kết. Quan trọng nhất là hợp đồng mua bán, thuê mua nhà, công trình xây dựng phải thuộc diện không có tranh chấp, khiếu kiện.
Những trường hợp nhà, công trình xây dựng thuộc hợp đồng mua bán, thuê mua không thuộc diện bị kê biên, thế chấp để bảo đảm cho việc thực hiện nghĩa vụ theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp được bên nhận thế chấp đồng ý.
Nghị định này mặt khác cũng quy định một số điều khoản thi hành giúp người dân dễ dàng làm được sổ đỏ sau khi mua bán, chuyển nhượng mà không gặp rắc rối.
Trường hợp các bên đang làm thủ tục ký kết hợp đồng mua bán, thuê mua nhà, công trình xây dựng nhưng đến ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành chưa ký hợp đồng thì phải thực hiện ký kết hợp đồng theo quy định của Nghị định này.
Cùng với đó, những trường hợp công dân Việt Nam đã được cấp căn cước công dân gắn chip, mã số định danh cá nhân theo quy định của Luật Căn cước công dân và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu về đăng ký đầu tư, cơ sở dữ liệu về đăng ký doanh nghiệp được kết nối, vận hành thì được sử dụng cơ sở dữ liệu thay thế cho các giấy tờ liên quan đến nhân thân (hộ khẩu, chứng minh thư nhân dân, hộ chiếu và các giấy tờ chứng thực cá nhân khác) khi thực hiện các thủ tục liên quan đến lĩnh vực kinh doanh BĐS.
Nghị định số 02/2022/NĐ-CP cũng Quy định mới về chuyển nhượng hợp đồng mua bán, thuê mua nhà.
Cụ thể, Nghị định này quy định chi tiết một số điều, khoản của Luật Kinh BĐS, bao gồm các nội dung về điều kiện của tổ chức, cá nhân kinh doanh BĐS; về các loại hợp đồng mẫu kinh doanh BĐS; Về chuyển nhượng hợp đồng thuê mua nhà, công trình xây dựng có sẵn; Chuyển nhượng hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai và thủ tục chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án BĐS.
Bùi Hằng (T/h)