 |
| Lực lượng chức năng kiểm tra hiện trường vụ phá rừng tại lâm trường Trường Sơn, huyện Quảng Ninh. |
Rừng liên tiếp bị phá
Cuối tháng 2/2019, lực lượng chức năng của Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng (VQGPNKB) kiểm tra hiện trạng rừng thì phát hiện tại hai tiểu khu 649 và 650 thuộc xã Thượng Trạch, huyện Bố Trạch nhiều vùng rừng bị phá tan hoang để lấy gỗ mun. Khu vực này không chỉ là vùng lõi của Vườn quốc gia mà còn thuộc khu vực biên giới do Đồn Biên phòng Cồn Roàng quản lý. Sau khi dư luận lên tiếng, UBND tỉnh Quảng Bình lập đoàn liên ngành vào kiểm tra, đánh giá tính chất và mức độ thiệt hại của vụ phá rừng. Kết quả kiểm tra hiện trường cho thấy, khối lượng gỗ bị khai thác trái phép tại vùng lõi là hơn 100 m3, trong đó gỗ mun hơn 60 m3. Hiện trường còn sót lại khoảng 45 m3 gỗ mun song chủ yếu là gỗ có lõi nhỏ, sâu bộng, nứt nẻ, bìa bắp, tỷ lệ sử dụng thấp. Ước tính số gỗ mun bị lấy đi (gỗ hộp có giá trị kinh tế rất cao) là gần 15 m3.
Vụ phá rừng nghiêm trọng ở Di sản thiên nhiên thế giới VQGPNKB chưa được xử lý thì tại rừng nguyên sinh Trường Sơn do Lâm trường Trường Sơn thuộc Công ty TNHH một thành viên lâm công nghiệp Long Đại quản lý cũng bị khai thác trái phép để lấy gỗ lim. Vụ phá rừng này cũng được xác định xảy ra cuối năm 2018 song đến giữa tháng 3/2019 mới bị Hạt Kiểm lâm huyện Quảng Ninh phát hiện. Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Bình đã lập đoàn liên ngành kiểm tra phát hiện tại tiểu khu 329, lâm phận rừng Trường Sơn có 45 cây gỗ lim, gõ và chua bị đốn hạ. Hiện trường còn lại 45 khúc gỗ khối lượng hơn 16 m3, riêng gỗ lim là 13,6 m3...
Lý giải về việc để xảy ra các vụ phá rừng nghiêm trọng này, Giám đốc Ban quản lý kiêm Hạt trưởng Kiểm lâm VQGPNKB Lê Thanh Tịnh thẳng thắn thừa nhận, để xảy ra tình trạng “lâm tặc” ngang nhiên khai thác rừng trái phép để lấy gỗ mun quý hiếm, trách nhiệm chính và trực tiếp thuộc về Ban quản lý và lực lượng chuyên trách giữ rừng của VQGPNKB. Trong khi đó, Giám đốc Lâm trường Trường Sơn Châu Ngọc Dương lại cho rằng, nguyên nhân một phần do lực lượng của đơn vị quá mỏng, hiện chỉ có 26 người quản lý gần 30 nghìn héc-ta rừng cho nên tuần tra kiểm soát không kịp thời, để xảy ra phá rừng tại tiểu khu 329. Mặt khác, một số khu vực rừng do Lâm trường Trường Sơn quản lý có sự đan xen giữa rừng tự nhiên và rừng trồng. Khi khai thác rừng trồng nhân viên lâm trường cũng dùng máy cưa xách tay cho nên cũng khó phát hiện tiếng máy cưa của lâm tặc!?
Công an tỉnh Quảng Bình đã chỉ đạo công an hai huyện Bố Trạch và Quảng Ninh khởi tố các vụ án phá rừng nghiêm trọng và khởi tố 18 đối tượng, trong đó bắt tạm giam 15 đối tượng phá rừng. Hạt Kiểm lâm VQGPNKB cách chức ông Nguyễn Hoài Nam, Trạm trưởng và ông Cao Thái Hùng, Trạm phó Trạm Kiểm lâm Thượng Trạch. Năm kiểm lâm viên khác cũng bị kỷ luật vì có liên quan. Lãnh đạo Công ty TNHH một thành viên lâm công nghiệp Long Đại cách chức ông Hoàng Văn Toản, Trạm trưởng Trạm bảo vệ rừng tại khu vực có rừng bị phá.
Để mất rừng nhưng chỉ rút kinh nghiệm
Quảng Bình là tỉnh đứng thứ hai cả nước về độ che phủ rừng. Hiện ở rừng đặc dụng Phong Nha và rừng Trường Sơn còn rất nhiều gỗ qúy như sưa, mun, lim... Vì vậy, công tác bảo vệ rừng được địa phương đặc biệt chú trọng. Tuy nhiên, việc để xảy ra các vụ phá rừng nêu trên là đáng báo động, cho thấy sự yếu kém trong công tác quản lý, bảo vệ rừng của một số đơn vị chủ rừng. Trong khi các vụ phá rừng đang được Công an tỉnh chỉ đạo điều tra làm rõ, đặc biệt là trách nhiệm của cá nhân, tập thể được giao quản lý, bảo vệ rừng nhằm xử lý các sai phạm thì cuối tháng 6 vừa qua, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Quảng Bình thông báo kết luận việc xem xét, chỉ đạo xử lý trách nhiệm đối với hai vụ khai thác gỗ trái phép tại VQGPNKB và Lâm trường Trường Sơn làm ai cũng bất ngờ.
Theo Kết luận của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Quảng Bình, Giám đốc Ban quản lý, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm VQGPNKB Lê Thanh Tịnh và Phó Giám đốc Ban quản lý, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm VQGPNKB Đinh Huy Trí đã có khuyết điểm, vi phạm trong việc để xảy ra vụ khai thác gỗ trái phép tại hai tiểu khu 649 và 650 thuộc VQGPNKB. Sau khi phát hiện ra vụ việc, đồng chí Lê Thanh Tịnh và đồng chí Đinh Huy Trí đã có nhiều biện pháp để phối hợp kiểm tra, điều tra vụ việc, chấn chỉnh công tác bảo vệ rừng và nghiêm túc kiểm điểm, nhận rõ trách nhiệm của mình khi để xảy ra vụ việc.
Tuy nhiên, những khuyết điểm, vi phạm của đồng chí Lê Thanh Tịnh và đồng chí Đinh Huy Trí chưa đến mức phải áp dụng hình thức kỷ luật. Đối với việc xử lý trách nhiệm của Giám đốc Lâm trường Trường Sơn, Đảng ủy Công ty TNHH một thành viên lâm công nghiệp Long Đại đã chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm và biểu quyết không thi hành kỷ luật đối với đồng chí Châu Ngọc Dương, yêu cầu đồng chí Châu Ngọc Dương kiểm điểm nghiêm túc trách nhiệm để rút kinh nghiệm sâu sắc.
Dư luận Quảng Bình không đồng tình với việc để xảy ra các vụ phá rừng nghiêm trọng nêu trên mà các cán bộ lãnh đạo đơn vị quản lý rừng không bị xử lý trách nhiệm. Nhiều người cho rằng, việc chỉ đạo xử lý vụ việc của cơ quan chức năng Quảng Bình như vậy là giơ cao đánh khẽ. Ngay cả những người công tác trong ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn Quảng Bình cũng không đồng tình. Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Bình Phan Văn Khoa cho rằng, rừng trong lâm phần quản lý bị khai thác trái phép mà giám đốc lâm trường không bị một hình thức kỷ luật gì là quá vô lý. Như vậy trách nhiệm thuộc ở đâu?
Việc không có hình thức kỷ luật đối với những người có trách nhiệm tại các đơn vị chủ rừng khi để xảy ra phá rừng nghiêm trọng tại Quảng Bình khiến dư luận không đồng tình. Bởi trước đó, ngày 10/6/2019, Văn phòng Chính phủ có Công văn 5019/VPCP gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và UBND tỉnh Quảng Bình truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo làm rõ trách nhiệm của những người được giao giữ rừng chưa đến nơi đến chốn, để xảy ra phá rừng nhiều nơi. Tiếp nhận sự chỉ đạo nêu trên, ngày 13/6/2019, Văn phòng UBND tỉnh Quảng Bình có Văn bản số 2087/VPUBND-KT thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Minh Ngân giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn giải trình, báo cáo UBND tỉnh trước 25/6/2019.
Vậy nhưng, đến chiều 4/7, trao đổi với phóng viên Báo Nhân Dân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Bình Phan Văn Khoa cho biết, đang giao cho Chi cục Kiểm lâm tiến hành và chưa có văn bản báo cáo sự việc với UBND tỉnh.
