Sở Xây dựng Hà Nội vừa có văn bản về việc sửa chữa, cải tạo, xây dựng lại các chung cư cũ xuống cấp, nguy hiểm trên địa bàn thành phố.
Theo đó, nhằm bảo đảm an toàn cho người dân, tài sản tại các nhà chung cư cũ nguy hiểm, nhất là trong mùa mưa bão, Sở Xây dựng đề nghị UBND các quận Ba Đình, Đống Đa khẩn trương hoàn thành di dời người dân, tài sản ra khỏi chung cư cũ nguy hiểm cấp độ D (cấp nguy hiểm cao nhất) trên địa bàn.
UBND các quận, huyện, thị xã kiểm tra, rà soát, phân loại và lập danh mục chung cư cũ; hướng dẫn các chủ sở hữu, chủ sử dụng sửa chữa, bảo trì theo quy định và tổ chức di dời, tạm cư đối với các nhà nguy hiểm trên địa bàn do mình quản lý.
Việc cải tạo, bảo trì, sửa chữa bảo đảm an toàn công trình nhà chung cư theo quy định tại Điều 86, Điều 87 Luật Nhà ở 2014. Việc xử lý các công trình có dấu hiệu nguy hiểm, công trình hết thời hạn sử dụng, phá dỡ công trình thực hiện theo Nghị định số 06/2021/NĐ-CP ngày 26.1.2021 của Chính phủ.
Theo thống kê của Sở Xây dựng Hà Nội, hiện trên địa bàn thành phố có khoảng 1.516 chung cư cũ có quy mô từ 2 đến 5 tầng, chủ yếu được xây dựng từ năm 1960 đến cuối những năm 1990, ngoài ra còn một số nhà được xây dựng từ trước năm 1954. Mật độ xây dựng hầu hết đã tăng gấp đôi so với thiết kế ban đầu, dân cư tăng khoảng 1,5 lần.
Trong khi đó, hệ thống kỹ thuật ở các chung cư đều cũ nát, đặc biệt là hệ thống cấp nước do dân tự cải tạo thành mạng lưới đường ống chằng chịt trên mặt nhà gây mất mỹ quan. Hầu hết các chung cư cũ đều thiếu hệ thống phòng cháy chữa cháy. Mặc dù là vấn đề bức thiết, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống cư dân, tuy nhiên công tác cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ vẫn là bài toán khó giải.
Tại Ðồ án quy hoạch phân khu đô thị H1-2 vừa được UBND thành phố Hà Nội phê duyệt là cho phép các khu tập thể, chung cư cũ khi cải tạo xây dựng được tăng tầng cao công trình để giảm mật độ xây dựng, bổ sung diện tích cho công trình công cộng, không gian xanh nhằm cải thiện môi trường, nâng cao chất lượng sống của người dân.
Theo ông Nguyễn Trọng Ninh, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường Bất động sản - Bộ Xây dựng, việc cải tạo, xây dựng lại chung cư, nhà tập thể cũ đang gặp nhiều khó khăn do phương án thiết kế từ doanh nghiệp đều muốn nâng chiều cao xây dựng. Tuy nhiên, vấn đề này bị hạn chế bởi Luật Quy hoạch, Luật Thủ đô... Hầu hết hộ gia đình trong quá trình sử dụng đều cơi nới, khiến cho việc xác định diện tích bồi thường gặp khó khăn. Nhiều khu nhà nằm ở vị trí đất "vàng" nên chủ sở hữu đòi mức bồi thường giải phóng mặt bằng rất cao so với thực tế...
Đa số nhà chung cư cũ tập trung tại nội thành, thuộc khu vực hạn chế phát triển về mật độ, tầng cao và đặc biệt là dân số. Trong khi đó, việc điều chỉnh quy hoạch lại thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ. Hiện nay, ngân sách của địa phương còn hạn chế. Nhiều địa phương cũng chưa chủ động bố trí quỹ đất và vốn hỗ trợ lập quy hoạch, giải phóng mặt bằng để tái định cư cũng như đầu tư hạ tầng dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ.
Lãnh đạo Bộ Xây dựng cho rằng, Thủ đô Hà Nội là địa bàn đặc thù, vì vậy cần phải có những cơ chế đặc thù trong quá trình triển khai thực hiện. Thời gian qua, đã có một số nhà đầu tư sẵn sàng tham gia các dự án cải tạo nhà chung cư cũ. Tuy nhiên, có những quy định của pháp luật không còn phù hợp với thực tiễn, gây cản trở quá trình thực hiện. Do đó, Bộ Xây dựng đề nghị nếu Hà Nội vướng mắc về thông tư, nghị định thì cần sớm đề xuất sửa đổi; vướng mắc về luật thì xin cơ chế đặc thù để thí điểm.
