Trong năm 2019 và 2020, tổng công suất điện mặt trời (ĐMT) đấu nối vào lưới điện truyền tải của Công ty Truyền tải điện 3 (PTC3) và lưới điện phân phối của 9 công ty điện lực khu vực Nam miền Trung và Tây Nguyên lên tới gần 8.500 MW, chiếm 42% tổng công suất đặt nguồn điện khu vực. Với cơ cấu nguồn điện mặt trời trên lưới điện phân phối và lưới truyền tải rất lớn, PTC3 gặp phải không ít khó khăn trong quá trình vận hành.
Tình trạng và xu thế truyền tải điện Việt Nam năm 2021
Ông Đinh Văn Cường - Phó Giám đốc PTC3 cho biết: Trong năm 2020, sản lượng điện thương phẩm 9 công ty điện lực tiếp nhận điện từ PTC3 đạt 13,48 tỉ kWh. Sản lượng điện của nguồn năng lượng tái tạo (có cấp điện áp từ 110 kV trở xuống) ngoài việc cung cấp điện cho 9 công ty điện lực, dư thừa phát ngược lên lưới điện truyền tải qua các máy biến áp 220 kV đạt 2,22 tỉ kWh, chiếm khoảng 16,52% điện thương phẩm.
Trong 2 tháng đầu năm 2021, sản lượng điện thương phẩm 9 công ty điện lực đạt 2,12 tỉ kWh, giảm 5,24% so với cùng kỳ năm 2020. Sản lượng nguồn NLTT phát ngược lên lưới truyền tải là 850 triệu kWh, ước tính năm 2021 có thể lên tới 5,4 tỉ kWh.
“Như vậy, lưới điện truyền tải ngoài việc nhận điện từ hệ thống 500 kV và các nhà máy điện qua đường dây 220 kV trong khu vực cung cấp cho phụ tải, nay còn tiếp nhận sản lượng lớn dư thừa từ lưới điện phân phối dưới 110 kV qua các MBA 220 kV hòa vào lưới điện quốc gia gây ra đầy tải, quá tải lưới điện 220 kV” - Ông Cường nhấn mạnh.
Cụ thể, do tốc độ phát triển rất nhanh của các nguồn NLTT trong thời gian ngắn làm cho một số đường dây 220 kV, MBA 220 kV khu vực Ninh Thuận, Bình Thuận, Lâm Đồng, Khánh Hòa, Phú Yên, Bình Định, Gia Lai vận hành đầy tải, có khi quá tải.
Hiện nay, các Trung tâm Điều độ đang phải áp dụng biện pháp thay đổi kết dây, tách thanh cái, mở vòng lưới điện, để cưỡng bức công suất, tận dụng tối đa khả năng tải các đường dây 220 kV trong khu vực còn non tải. Tuy nhiên, sau khi thay đổi kết dây vẫn còn xảy ra đầy tải, có khi quá tải nội vùng các đường dây 220 kV.
PTC3 đã chỉ đạo các đơn vị truyền tải điện tăng cường tần suất kiểm tra, giám sát thiết bị, MBA, đo nhiệt độ tiếp xúc lèo, mối nối và hành lang tuyến đường dây để kịp thời khắc phục, xử lý hiện tượng bất thường.
Ngoài ra, một số công tác sửa chữa lớn, sửa chữa thường xuyên, bảo dưỡng, thí nghiệm định kỳ cần cắt điện, PTC3 phải bố trí vào ban đêm khi điện mặt trời ngừng phát nên rất khó khăn trong thi công, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn.
Theo ông Cường: Do sự phát triển nhanh chóng của nguồn điện mặt trời trong khu vực trên lưới điện phân phối của 9 công ty điện lực: Khánh Hòa, Phú Yên, Bình Định, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Ninh Thuận, Lâm Đồng, Bình Thuận nên việc hoàn thành kế hoạch sản lượng điện truyền tải năm 2021 là hết sức khó khăn. Công ty tiếp tục cập nhật, phân tích, đánh giá ảnh hưởng nguồn điện mặt trời báo cáo Tổng Công ty theo báo cáo tình hình thực hiện tổn thất điện năng hàng tháng.
Để giải tỏa công suất nguồn NLTT trong khu vực và xử lý tình trạng vận hành đầy tải, quá tải lưới điện do PTC3 quản lý, Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia đã chỉ đạo các đơn vị sớm đưa vào vận hành máy biến áp AT2 225/115/23 kV - 250/250/50 MVA để giải quyết tình trạng vận hành đầy tải trạm 220 kV Phan Rí.
Đẩy nhanh tiến độ xây dựng và đóng điện đường dây 220 kV Nha Trang - Krông Buk mạch 2, Krông Buk - Pleiku 2 mạch 2 trong năm 2021 để giải quyết tình trạng vận hành đầy tải, quá tải các đường dây 220 kV khu vực Phú Yên, Khánh Hòa.
Tập trung đóng điện, đưa vào vận hành đường 220 kV Phù Mỹ - Quảng Ngãi để giải quyết tình trạng vận hành đầy tải, quá tải khu vực Bình Định, Gia Lai.
Đầu tư xây dựng sớm, đóng điện các đường dây 220 kV mạch kép Đa Nhim - Đức Trọng - Di Linh để giải quyết tình trạng vận hành đầy tải, quá tải các đường dây 220 kV khu vực Lâm Đồng, Ninh Thuận. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng và đóng điện công trình đường dây 220 kV Nha Trang - Tháp Chàm mạch 2 và công trình treo dây mạch 2 đường dây 220 kV Nha Trang - Tháp Chàm mạch 2.
